Căn cứ vào tình hình thực tế trên địa bàn xã A Roàng, hiện nay bệnh lở mồm long móng đang xuất hiện trên địa bàn xã A Roàng, tại thôn A Roàng 1, A Ka và Ka Lô với số lượng trâu, bò bị bệnh là hơn 40 con. Để đảm bảo gia súc không bị lây nhiễm và khỏi bệnh, Ủy ban nhân dân xã A Roàng thông báo cho các thôn và hộ dân phòng, trị bệnh LMLM một số nội dung như sau:
I. Cách nhận biết:
1. Gây bệnh ở động vật cảm nhiễm: Các loại động vật móng guốc chẵn (móng chẻ) như trâu, bò, lợn, dê, cừu, heo.
2. Đường truyền lây:
- Virus có trong nước bọt, phân, nước tiểu, tinh dịch sữa, dịch trong các mụn mủ của gia súc bệnh hoặc ở trong không khí.
- Bệnh lây qua đường tiêu hóa và hồ hấp do thức ăn, nước uống có nhiễm mầm bệnh, do hít thở không khí có mầm bệnh rồi xâm nhập qua niêm mạc mũi.
- Lây trực tiếp do nhốt chung gia súc bị bệnh với gia súc khỏe.
- Lây gia tiếp do người chăm sóc, xe chở gia súc bị bệnh, ở các bãi chăn thả, chất thải chăn nuôi, giết mổ và mua bán gia súc bị bệnh.
- Heo sau khi khỏi bệnh vẫn bài thải vi rus 1-2 tháng, trâu bò có thể thải vi rus 3-6 tháng. Vì vậy lây bệnh do chăn thả ngoài đồng cỏ đối với trâu, bò.
3. Triệu chứng:
- Thời gia ủ bệnh từ 2-7 ngày.
- Sốt cao 400C, giảm ăn hoặc bỏ ăn, ủ rũ, gia súc hay nằm, chân đau không đứng vững, đi khấp khiễng. Giai đoạn đầu của bện gia súc hay nhấc chân lên rồi đổi chân do bị đau, nhưng khi bị bệnh nặng thì gia súc không đứng được và thường nằm.
- Chảy nhiều nước dãi có bọt trắng như bọt xa phòng.
- Các mụn đỏ xuất hiện ở niềm mạc miệng, lưỡi, lựi răng, trong mũi, lở loét có nhiều màu sác khác nhau như đỏ, vàng, xám.
- Các mụn loét cũng xuất hiện ở quanh chỗ da tiếp giáp với móng chân, có thể làm long móng chân, gia súc đi lại khó khăn.
II. Phòng và điều trị:
1. Điều trị:
- Hiện nay chưa có thuốc đặc trị vi rus LMLM, tuy nhiên phải điều trị các mụn mủ, các vết loét ở miệng, lưỡi, chân, núm vú … để ngừa phụ nhiễm, sút móng, gia gia súc mau lành bện và ít mất sức. Việc điều trị phải thực hiện cung lúc cả điều trị tại chỗ và toàn thân:
+ Điều trị tại chỗ: Rửa các vết loét ở miệng, lưỡi, chân, móng, bầu vú bằng một trong các dung dịch như nước muối, acid cittric 1% hoặc thuốc tím 1%, phen chua 2% (hoặc dùng các loại trái cây chua như khế, chanh vắt lấy nước, nhúng vào vải gạc sạch rồi rửa nhẹ lên vết loét ở miệng, lưỡi mỗi ngày 2 lần). Sau khi rửa sạch các mụn mủ ở vú, chân bằng nước muối, lau khô, rồi dùng thuốc BIO-BLUE SRAY để xịt vào vết thương. Các mụn loét ở chân phải băng lại để chống ruồi.
+ Điều trị toàn thân: Sử dụng thuốc BIO-CEVIT hoặc bằng BIO-ADE+B.COMPLEX để tăng cường đề kháng. Điều trị nhiễm khuẩn thứ phát bằng một trong hai kháng sinh như BIO-TYLOSI-PC, hoặc BIO-D.O.C R rất hiệu quả.
- Nếu gia súc suy nhược thì nên kết hợp truyền thêm BIO-GLUCOSE 5%.
- Nhốt gia súc ở chuồng sạch và khô ráo, nên có tấm lót để gia súc không bị đau chân. Cho ăn thức ăn mềm để dễ nhai và dễ tiêu hóa. Ở những vùng khí hậu lạnh phải giữ ấm cho gia súc. Nếu điều trị đúng cách và chăm sóc tốt, gia súc sẽ lành bệnh sau 10-15 ngày.
2. Phòng bện:
- Thực hiện tốt biện pháp an toàn sinh học và vệ sinh phòng bệnh. Do sau khi đã lành bệnh, gia súc vẫn còn bài thải vi rus một thời gian khá dài, vì vậy nên sát trùng chuồng trại 2 ngày 1 lần để tiêu diệt mầm bệnh và hạn chế lây lan với các thuốc sát trùng BIOXIDE, BIODINER, BIOSEPTR, BIO-GUARD.
- Không chăn thả trên đồng cỏ khi trong vùng đã có gia súc bệnh LMLM.
- Chuồng nuôi heo nên làm xa chuồng trâu, bò để tránh lây lan bệnh.
- Phòng bện bằng vắc xin. Ở nước ta nên dùng các loại vắc xin đa giá có đủ 3 type vi rus A, O, Asia 1 cho heo và trâu bò thì hiệu quả phòng bệnh sẽ cao hơn. Sau khi tiêm phòng vắc xin sẽ tạo miễn dịch được 6 tháng. Vì vậy mỗi năm nên tiêm ngừa 2 lần.
- Chỉ mua thịt gia súc có dấu kiểm soát giết mổ và được bảo quản hợp vệ sinh. Không nên giết mổ gia súc tại nhà, không vận chuyển hoặc bán chạy gia súc bị bệnh.
Một số hình ảnh phòng bệnh trên địa bàn:
